In deze maand april herdenken we hoe tachtig jaar geleden, op 29 april 1943, de April-meistakingen begonnen. Dat is opmerkelijk, want nooit eerder heeft Hengelo die stakingen zo uitvoerig en op zo grote schaal herdacht. Eerder deze week vond de presentatie plaats van het boek Staken op leven en dood, waren er twee uitverkochte voorstellingen van het project Hengelo Heroes 1943 en afgelopen zaterdag was de onthulling van een plaquette die herinnert aan de April-meistakingen van 1943. En er komt nog veel meer.
Herdenken staat nooit op zich. Het is altijd een uiting van wat we belangrijk vinden, van de waarden en de idealen die we koesteren. Zo is het ook een bevestiging van wat voor ons onverminderd waarde heeft. Van wat blijvend actueel is en ons inspireert.
En dan hebben de April-meistakingen van 1943 ons ook na tachtig jaar veel te zeggen. Ze waren een explosie van solidariteit en gemeenschapszin. Van verantwoordelijkheid nemen voor elkaar. Van er zijn voor de ander, ongeacht zijn of haar denkbeelden of overtuigingen. De bezetter die 300.000 oud-miltairen wilde wegvoeren, raakte vele Nederlanders. Ze pikten het niet, ze kwamen in opstand. Voor elkaar, voor de vrijheid. Ze deden het samen.
Ook in die zin vind ik de April-meistakingen inspirerend. De honderdduizenden vrouwen en mannen die het werk neerlegden, toonden grote moed. De bezetter ging te ver en dat moest hij weten. Ze kwamen op voor elkaar, en voor een samenleving die rechtvaardig is. Waar elke mens telt.
Voor mij is dat de boodschap van de stakingen. Verbinden, in plaats van verdelen. Elkaar vinden, in plaats van elkaar verketteren. Verantwoordelijkheid nemen voor elkaar en samen werken aan een betere, rechtvaardige en sociale wereld. Waarin élke mens telt. Waarin het recht geldt en niet, zoals in de bezettingstijd en de dagen van de April-meistakingen, het recht van de sterkste.
In onze dagen zien we, niet ver van ons vandaan, wat oorlog en onrecht aanrichten. Dat doordringt ons van de actualiteit van de stakingen. Het motto van de machinefabriek Stork: ‘Allen voor elkaar, geen strijd maar samenwerking’ geeft het weer. Het is een uitnodiging aan ieder van ons. En we kunnen die elke dag uitdragen. Er hoeft er maar één te beginnen.
Marie-Jose Luttikholt
Wethouder kunst & cultuur
